Kotwica – niezbędne wyposażenie jachtu zapewniające komfort i bezpieczeństwo załogi i sprzętu . Jej walory docenimy podczas: złej pogody, cumowania na dziko lub w portach nie wyposażonych w muring bądź boje cumowniczą. Każdy żeglarz zastanawia się jaki rodzaj kotwicy będzie najlepszy wszak wszystko zależy od akwenu i jachtu ora osobistych upodobań . W 2004 roku Tim Bartlett przeprowadził swego rodzaju badanie funkcjonalności kotwic którego wynik opublikował w miesięczniku „Sailing Today”. Test przeprowadzono na CLAW konstrukcji Bruce’a, CQR, DANFORTH, DELTA. Badania przeprowadzono w miejscach, gdzie występowały cztery typy dna : żwirowe, gliniaste, piaszczyste, błotniste. Jednostką testująca była 22 stopowa szalupa z zamontowanym siłownikiem pozwalającym na odczyt sił działających na łańcuch kotwiczny. Pozostałe parametry do testu : 14 m łańcucha, 2,8 m głębokość próby. Sprawdzeniu podlegała szybkość kotwienia w stosunku do pozycji na lądzie przy znoszącym dryfie i przeciwnym wietrze.
CLAW
Kotwica 15 kg dłuższe ramię 625 mm, krótsze – 385 mm, rozpiętość pazura 420 mm
Dość toporna lecz bez elementów ruchomych, co jest zaletą ponieważ zmniejsza się zagrożenie wynikające z możliwości zakleszczenia palców na ruchomych elementach.
Dostępne wielkości: 1 ; 2 ; 5 ; 7,5 ; 15 ; 20 ; 30 ; 50 ; 80 kg
TEST
Podłoże żwirowe:
Na dnie żwirowatym był problem z zaczepieniem i wbiciem w dno. Kotwica wlokła się, dając opór w wielkości około 20-40 kg na łańcuch, czasem tylko opór wzrastał do prawie 50 kg . Uzyskano maksymalny opór w wysokości 59 kg .
Podłoże gliniaste:
Pomimo wielokrotnych prób uzyskania wbicia w podłoże, nie udało się uzyskać pełnego zakotwiczenia. Uzyskano jedynie uchwyt kotwiczny w wysokości około 100 kg, lecz dryfująca łódź wyciągała kotwicę z podłoża. Zarejestrowano maksymalne obciążenie zaczepienia się kotwicy o dno w wysokości 190 kg.
piasek:
Na dnie piaszczystym kotwica dość szybko zagłębiła się naprężając łańcuch kotwiczny z siłą 100-200 kg . Gdy jednak obciążenie na siłowniku wzrosło ponad 200 kg, kotwica „puściła” by po kilku sekundach ponownie zagłębić się w dnie.
błoto:
Równo wchodziła w dno, miękko naprężając łańcuch. Na siłowniku wartość odczytanego oporu kotwicy powoli rosła, po osiągnięciu wartości 300 kg stabilnie utrzymywała jednostkę w miejscu.
CQR
Waga 16 kg , ramię – 981 mm , rozpiętość pługa – 328 mm , wzniesienie ramienia nad pługiem 510 mm. Przy obsłudze kotwicy należy unikać trzymania w okolicy zawiasu pomiędzy pługiem a ramieniem .
Dostępne wielkości : 7 ; 9 ; 11 ; 16 ; 20 ; 27 ; 34 kg
Do 1930 roku skuteczność kotwicy oceniano biorąc pod uwagę jedynie jej wagę. W 1933 kotwica pługowa Sir Geoffrey’a Taylora zmieniła te zasady.
TEST
Podłoże żwirowe:
Szybko wbiła i zagłębiła się w żwir by po chwili zatrzymać się i ustabilizować. Bez zmiany swej pozycji utrzymywała naprężenie łańcucha kotwicznego z siłą 200 kg . Zwiększenie naprężenie liny kotwicznej do wielkości 300 kg, nie spowodowało zerwania się kotwicy .
Podłoże gliniaste
Wbiła się błyskawicznie bez oporu, szybko naprężając łańcuch kotwiczny i zatrzymując jednostkę w miejscu z odczytaną silą na siłowniku , około 500 kg .
Przy wzroście oporu na łańcuchu kotwicznym do wielkości 600 – 700 kg, kotwica zagłębiała się i powoli przesuwała lecz nie następowało zerwanie kotwiczenia.
piach
Dość szybko zagłębiała się w dno , kilkakrotnie następowało zrywanie zaczepienia o dno przy obciążeniu na łańcuchu 450 kg, aż do momentu prawidłowego uchwycenia pługu z siłą 600 kg ,już bez wyraźnego objawu wleczenia kotwicy.
błoto
CQR dla błota to złe rozwiązanie. Szybko zaczepiła się o dno do uzyskanego naprężenia 250 kg i natychmiast zerwała ponownie zagłębiając się w dno. Kotwica była wleczona przez jednostkę ze zrywami co kilka sekund, maksymalnie naprężyła łańcuch z siłą 345 kg
DANFORTH
Waga 11,3 kg tzw. kotwica składana . Opatentowana w 1939 przez Richarda Danforth’a i Bobie Ogg popularnie zwana kotwicą angielską .
Dostępne wielkości: 3,5 ; 5 ; 9 ; 14 ; 16 ; 25 ; 43 ; 70 ; 100 kg
TEST
Podłoże żwirowe
Szybko zagnieździła się w dnie osiągając naprężenie na łańcuchu kotwicznym 120 kg . Lecz po osiągnięciu tej siły kotwica zaczęła się wlec po dnie dając obciążenie na łańcuchu rzędu 50 kg. Nie uzyskano pełnego zakotwiczenia.
Podłoże gliniaste
Początkowo miała trudność z wbiciem się w glinę; naprężając łańcuch tylko z siła 50 kg . W momencie, gdy ostroga łopaty kotwicy uchwyciła gliniaste dno, nastąpiło szybkie zagłębienie się i zakotwiczenie. Osiągnięto obciążenia na łańcuchu 450- 510 kg.
piasek
Zagłębiła się stosunkowo szybko osiągając obciążenie do 600 kg bez utraty zakotwiczenia.
błoto
Dla takiego typu dna projektowano ten sprzęt. Szybko zagnieździła się i trzymała przy obciążeniu na łańcuchu rzędu 450 kg . Przy wyższych obciążeniach , zaczynała się wlec po dnie lecz nie zrywała aż do momentu pewnego trzymania.
DELTA
Waga 16 kg . To najmłodsza konstrukcja z 1990 r. Wyglądem przypomina CQR lecz nie posiada zawiasu pomiędzy goleniem a pługiem.
Dostępne wielkości: 4 ; 6 ; 10 ; 16 ; 20 ; 25 ; 40 ; 50 ; 63 kg
TEST
Podłoże żwirowe
Szybko zagłębiła się w podłoże i naprężyła łańcuch kotwiczny przy wskazaniu siłownika 209 kg . Zagłębiona miała tendencje do wleczenia, pomimo tego wyraźnie przekroczyła przyjęte teoretyczne obciążenie 100-150 kg. Nie nastąpiło zjawisko wykotwiczenie.
Podłoże gliniaste
Podobnie jak CQR, zagłębiła się dając szybkie zakotwiczenie i uciąg wstępny w wysokości ok. 500 kg, na siłowniku. Przy powiększeniu obciążenia na łańcuchu do 654 kg, powoli zaczęła się wlec do momentu zagnieżdżenia. Brak objawów wykotwiczenia.
piasek
Delta szybko zagnieździła się w dnie i naprężając łańcuch siłą ponad 600 kg trzymając pewnie jednostkę na kotwicy.
błoto
Pług kotwicy szybko zagnieździł się w mulistym dnie i dał obciążenie na łańcuchu
około 350 kg . Przy przekroczeniu siły 450 kg, nastąpiło „pługowanie” dna.
PODSUMOWANIE
CLAW
Kotwica słaba
Za stosunkowo niską cenę
Łatwa w obsłudze i mocowaniu do łodzi
Przeznaczona do krótkotrwałego kotwiczenia w niezbyt gęstym dnie
CQR
Przewyższa wszystkie inne typy
Stosunkowo droga
Dobrze trzyma w każdym typie dna
DANFORTH
Najlepsze rozwiązanie jeśli chodzi o cenę i jakość
Słabo sprawuje się na podłożu żwirowym i gliniastym, doskonale sprawdza się w dnie piaszczystym, dorównuje tu innym kotwicom o większej wadze.
Dobra w dnie mulistym
Wada ruchome elementy stwarzające realne niebezpieczeństwo dla kończyn żeglarza.
DELTA
Doskonała na dnie piaszczystym.
Konkurencyjna w stosunku do Danfortha na dnie mulistym.
Stanowi konkurencje dla CQR na dnie gliniastym.
W stosunku do CQL korzystniejsza, bo nie ma części ruchomych.
Dodatkowo poza testami warto wspomnieć o popularnej kotwicy DRAPAK
Dostępne wielkości: 1,5 ; 2,5 ; 3,2 ; 4 ; 6 ; 8 ; 10 ; 12 ; 15 kg
Jej główną zaleta jest łatwość przechowywania w stanie złożonym . Idealnie sprawuje się jako kotwica dodatkowa.